Pochodzenie i opis ziemniaka 

Ziemniak (Solanum tuberosum L.) pochodzi z Ameryki Południowej, a dokładniej z rejonów Boliwii i Peru, gdzie uprawiany jest od ponad 5000 lat! W Europie pojawił się ok XVI wieku, natomiast w Polsce dopiero około roku 1863, gdy król Jan III Sobieski przywiózł kilkanaście bulw z wyprawy wiedeńskiej. Jednak uprawa polowa na szerszą skalę rozpoczęła się dosyć późno, bo dopiero na początku XIX wieku. Ziemniak to jednoroczna roślina zielna z rodziny Solanaceae. Rozmnaża się ją głównie z bulw, aczkolwiek sposób generatywny z nasion również jest możliwy. Służą do tego np. nasiona prawdziwego ziemniaka.

Co to są ziemniaki sadzeniaki?

Ziemniaki sadzeniaki są to specjalnie wyselekcjonowane bulwy różnych odmian ziemniaków przeznaczone do uprawy tego wArzywa. Inaczej mówiąc są to sadzonki ziemniaków w postaci bulw. Jak sama nazwa wskazuje sadzi się, czyli umieszcza w gruncie lub w specjalnych torbach do uprawy czy pojemnikach. Taki materiał rozmnożeniowy jest dokładnie przesortowany: odrzuca się bulwy uszkodzone, zgniłe, zaatakowane przez patogeny chorobotwórcze czy przemarznięte. Jest to więc wysokiej jakości, zdrowy materiał do uprawy ziemniaków. 

Dzięki własnej uprawie ziemniaków z sadzeniaków otrzymasz pyszne i zdrowe warzywa wiadomego pochodzenia.

Odmiany ziemniaków sadzeniaków

W naszym kraju uprawia się około 120 odmian ziemniaka! Co prawda sadzeniaków nie ma jeszcze tylu w ofercie, ale i tak jest ich sporo. Odmiany różnią się od siebie przeznaczeniem (np. sałatkowe, ogólnoużytkowe, na frytki), kolorem skórki i miąższu, wielkością i kształtem wykształcanych bulw, smakiem czy odpornością na choroby.

Ziemniaki sadzeniaki dzieli się na cztery grupy:

bardzo wczesne: Carrera, Denar, Lord, Ranomi,wczesne: Ignacy, Gwiazda, Vineta, Bellarosa, średnio wczesne: Jurek, Tajfun, Satina, Ricarda,  aria-setsize="-1" data-aria-posinset="4" data-aria-level="1">Średnio późne: Bryza, Jelly 

Poniżej opiszę parę najpopularniejszych odmian ziemniaków: 

• ’Denar’– odmiana bardzo wczesna, bulwy okrągło-owalne, miąższ jasnożółty, skórka żółta. Średnio odporna na zarazę ziemniaka, odporna na parcha. Przeznaczenie ogólnoużytkowe i sałatkowe. 
• ’Bellarosa’ – odmiana wczesna, bulwy okrągło-owalne, miąższ żółty, skórka czerwona. Średnio odporna na parcha zwykłego, przeznaczenie ogólnoużytkowe. 
• ’Tajfun’– odmiana średnio wczesna, bulwy okrągło-owalne, miąższ żółty, skórka żółta. Cechuje ją wysoka odporność na parcha zwykłego duża zawartością skrobi, dlatego jest idealna do przetwórstwa i na frytki. Daje obfity plon.
• ’Bryza’– odmiana średnio późna, bulwy okrągłe, miąższ i skórka żółte. Średnia odporność na zarazę ziemniaka i parcha zwykłego. Jest to tradycyjna odmiana odpowiednia do długiego przechowywania. Przeznaczenie ogólnoużytkowe i na frytki.

Wymagania uprawowe ziemniaków sadzeniaków 

Światło

Uprawa ziemniaków jest łatwa i powinien sobie z nią poradzić każdy ogrodnik amator. By uzyskać wysoki i satysfakcjonujący plon należy przede wszystkim pamiętać, że roślina ta wykazuje duże wymagania świetlne. Zbyt mała ilość światła może skutkować wybieganiem roślin, opóźnieniem kwitnienia i tworzenia bulw, a co za tym idzie spadkiem plonu.

 Woda

Jeśli chodzi o wymagania wodne to w okresie od posadzenia bulw do wschodów nie są one duże, ponieważ zawarta w nich woda wystarcza w procesie kiełkowania. Jednak, gdy ziemniaki zawiązują bulwy i rosną sytuacja zmienia się i potrzebują jej więcej. Są szczególnie wrażliwe na suszę podczas której należy je podlewać obficie i regularnie. Trzeba pamiętać, że zarówno nadmiar jak i niedobór wody ogranicza rozwój i wzrost bulw. 

 Gleba

Wymagania glebowe tej rośliny to kolejny ważny element w drodze do udanej uprawy. Ziemniak lubi glebę ciepłą, przepuszczalną, średnio-zwięzłą, pulchną, o lekko kwaśnym pH 5,5-6,5. Ważne by była dostatecznie wilgotna i dobrze zatrzymywała wodę.  

Uprawa ziemniaków jest stosunkowo prosta i każdy powinien sobie z nią poradzić.

Jak uprawiać ziemniaki sadzeniaki? 

Ziemniaki sadzeniaki z bulw można uprawiać zarówno w gruncie jak i w torbach uprawowych czy w pojemnikach. Daje to szerokie możliwości, ponieważ okazuje się, że można uprawiać je nawet na miejskim balkonie! W obu przypadkach warto zasilać rośliny nawozami, najlepiej naturalnymi. Jak więc uprawiać ziemniaki w gruncie?

Uprawa ziemniaków sadzeniaków w gruncie 

Po wybraniu odpowiedniej dla Ciebie odmiany i wybraniu zalecanego stanowiska uprawowego czas na sadzenie bulw! Możesz zrobić to zarówno na dużym obszarze w ogrodzie czy na polu, jak i na mniejszym, np. skrzyni uprawowej.

Odpowiedni termin dla rozpoczęcia uprawy ziemniaków sadzeniaków w gruncie to kwiecień.

Poniżej krok po kroku wyjaśnię Ci jak sadzić ziemniaki sadzeniaki do gruntu: 

1. Utwórz redliny (podwyższone grządki) co 60 – 90 cm.  
2. Wysadź bulwy w redliny na głębokość ok 10 cm, co 20-40 cm (w zależności od wielkości bulw). 
3. Podlej. 
4. W czasie wzrostu wykiełkowane pędy ziemniaków przysyp ziemią 2-3 krotnie. 
5. Pamiętaj o regularnym podlewaniu! 
6. W zależności od posadzonej odmiany plon uzyskasz po ok. 120-140 dniach. 

Pojawienie się kiełków na bulwach jest naturalnym etapem rozwojowym rośliny!

Uprawa ziemniaków sadzeniaków w torbach

Jeśli nie masz ogrodu lub brakuje Ci w nim przestrzeni to idealnym rozwiązaniem są torby uprawowe! Zajmują mało miejsca, można więc ustawić je nawet na balkonie czy tarasie. Są wielorazowe, po sezonie możesz je złożyć i użyć w następnym roku. Są też świetnym rozwiązaniem, jeśli masz kiepską glebę – w takiej torbie z łatwością możesz użyć tej odpowiedniej. Oprócz ziemniaków można w nich uprawiać także marchew, pomidory, cukinie, cebulę, ale też rośliny ozdobne czy zioła!

Jak zatem uprawiać ziemniaki sadzeniaki w torbach? W porównaniu do uprawy w gruncie sadzeniaki w torbie sadzi się trochę później, bo pod koniec kwietnia lub na początku maja. Najlepiej wybrać mniejsze bulwy – zazwyczaj odmiany wczesne takie zawiązują.

Ziemniaki można uprawiać w specjalnych torbach nawet na najmniejszych powierzchniach jak np. balkon!

Poniżej przedstawię krok po kroku jak uprawiać ziemniaki sadzeniaki w torbie:

1. Rozłóż torbę do uprawy i napełnij ją ziemią (uniwersalną lub specjalną do warzyw) do 1/3 jej wysokości.
2. Ustaw ją na zewnątrz w słonecznym miejscu.
3. Włóż po 2 bulwy do małej torby lub po 4 do dużej – pędami/oczkami ku górze.
4. Przysyp bulwy do połowy wysokości torby.
5. Podlej.
6. W czasie wzrostu wykiełkowane pędy zasypuj ziemią aż do całkowitego wypełnienia torby.
7. Pamiętaj o regularnym podlewaniu! Rób to raz dziennie.
8. Zbierz swój plon! Po ok 6-8 tygodniach otwórz boczne okienko i wyjmij ziemniaki.

Gdy podlewasz ziemniaki nie kieruj strumienia wody bezpośrednio na roślinę – może doprowadzić to do żółknięcia części nadziemnej i w konsekwencji do zamierania! 

Kiedy zbierać plon z sadzeniaków?

Skąd wiedzieć, że ziemniaki są gotowe do zbiorów, skoro znajdują się pod ziemią? Pierwszym sygnałem gotowości jest obumarcie kwiatów. Warto jednak pozostawić jeszcze bulwy ziemi przez parę tygodni, by trochę podrosły. Gdy liście i łodygi zaczną żółknąć i obumierać to znak, że można zbierać plony. Najlepiej zaprzestać podlewania na dzień lub dwa by łatwiej i czyściej zebrać bulwy.

Kiedy zbierać ziemniaki? Pierwszą oznaką jest przekwitnięcie kwiatów. Warto jednak je jeszcze je chwilę zostawić w gruncie i poczekać aż część nadziemna zżółknie.

Podsumowując uprawa ziemniaków z sadzeniaków jest naprawdę prosta, można ją prowadzić nawet na małej powierzchni, a uzyskany plon daje wiele satysfakcji. Warzywa z własnej uprawy zawsze smakują lepiej! Poza tym wiesz co jesz, ponieważ znasz tą roślinę od podstaw, wiesz, że nie była traktowana środkami chemicznymi. Gorąco polecam uprawię ziemniaków z sadzeniaków! Posadź ziemniaki sadzeniaki i obserwuj jak #pieknierosna!